Laden ...Agressie op eerstehulpposten dreigt het personeel te nekken. Veel artsen en verpleegkundigen zijn bijna overspannen.
In een onderzoek van de Universiteit Leiden, dat vandaag verschijnt, betitelen vier op de tien personeelsleden op de spoedafdelingen zichzelf desgevraagd als ‘emotioneel uitgeput’. Bijna de helft van de artsen en verpleegkundigen is geneigd patiënten op een cynische manier te omschrijven – in vaktaal heet dat ‘depersonalisatie’.
Intimidatie
Agressie van patiënten en hun begeleiders blijkt een grote stressfactor. Bijna drie op de vier ondervraagden zegt minstens eens in de maand verbaal te worden geïntimideerd. Bijna een op de vijf medewerkers heeft maandelijks te maken met lichamelijke bedreigingen. Daarnaast is de werkdruk hoog, zegt de meerderheid. Omdat er weinig ruimte is voor vaste pauzes, kunnen artsen en verpleegkundigen niet altijd goed herstellen.
De bijna negenhonderd werknemers op negentien spoedposten verdeeld over het hele land die deelnamen aan het onderzoek, voelen zich meestal wel opgewassen tegen hun werk. Slechts 5 procent heeft geregeld het gevoel dat niet te zijn, tegen een kwart van de hele beroepsbevolking. Dat maakt de kans op een burn-out bij werknemers op de eerste hulp weliswaar kleiner, maar toch is één op de drie van hen daar dichtbij.
Tekst loopt door onder figuur
Slaapklachten en kenmerken van posttraumatische stress komen ook vaak voor onder personeel op de spoedpost. Een op de drie werknemers overweegt de komende drie jaar een baan elders te zoeken. Positief is dat de werknemers bijzonder bevlogen zijn: ruim 60 procent, bijna twee keer zo veel als buiten het ziekenhuis.
Stressbeheersing
“Dat is waarschijnlijk de reden dat men het werk toch volhoudt en dat het langdurig ziekteverzuim nog laag is”, zegt Marc Spoek van ledencollectief IZZ voor mensen in de zorg, opdrachtgever van het onderzoek.
Volgens Spoek doet het personeel op de spoedpost zelf veel aan stressbeheersing. “Dit zijn mensen die goed zijn opgeleid en tegen een stootje kunnen. De stress komt overwegend door het werk zelf en door het personeelstekort. Het wordt belangrijk de komende tijd om niet alleen nieuw personeel aan te trekken, maar ook te zorgen dat de huidige werkdruk bespreekbaar wordt.”
Verkeerde patiënten
Ziekenhuizen klagen steeds vaker over de toegenomen drukte op hun spoedpost. Er komen meer patiënten, vaak hebben ze meerdere aandoeningen en een deel (zoals ouderen) hoort er eigenlijk niet thuis.
Het lijkt erop dat burn-outklachten bij artsen op de spoedpost hoger zijn dan elders in het ziekenhuis. In onderzoek van TNO, CBS en tijdschrift Medisch Contact eerder dit jaar, liet 18 procent van alle artsen weten met burn-outklachten te kampen, niet veel meer dan de 15 procent van de beroepsbevolking.
De werknemers op de spoedpost krijgen vooral begeleiding na heftige incidenten zoals een reanimatie, zeggen de Leidse onderzoekers. Ze vermoeden echter dat de belangrijkste stress ontstaat wanneer een arts of verpleegkundige eerste hulp moet verlenen aan een patiënt die hem of haar doet denken aan een naaste.
Neem de reanimatie van een kind door een ouder of de behandeling van een verwarde oudere door een ziekenhuismedewerker met een (schoon)ouder die lijdt aan dementie.