Laden ...Door op tijd, al in de ambulance, sepsis te herkennen, wordt de kans op overleven in een gezondheidsbedreigende situatie aanmerkelijk vergroot. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van internist/onderzoeker Lianne Roest van het Maastricht UMC+.
Bloedvergiftiging, ook wel sepsis genoemd, is een ernstige, levensbedreigende reactie van het lichaam op een infectie. De infectie zelf kan allerlei oorzaken hebben zoals een blaasontsteking of een steenpuist. Sepsis verergert bijzonder snel en kan leiden tot overlijden. Snelle diagnostiek van bloedvergiftiging is dus van groot belang.
Moeilijke diagnostiek
De verschijnselen van sepsis zijn nogal variabel, waardoor de aandoening moeilijk als zodanig is te herkennen. Volgens internationale standaarden kan de diagnose snel gesteld worden op basis van de frequentie van de hartslag en de ademhaling, de hoeveelheid kooldioxide in het bloed en de lichaamstemperatuur. Roest ontdekte dat de ‘klinische blik’ van de arts op de spoedeisende hulp vaker patiënten met sepsis constateert dan de internationaal gebruikte diagnostische definitie. Een diagnose volgens de snelle criteria is in 80 procent van de gevallen juist. Bij de klinische blik van de arts op de spoedeisende hulp is dat 88 procent.
Late diagnostiek
In de acute keten wordt de diagnose regelmatig laat gesteld. Uit het onderzoek van Roest blijkt dat bij 60 procent van de patiënten met sepsis de diagnose al in de ambulance bekend was. Van hen overleed 13 procent. Van de mensen bij wie de diagnose pas in het ziekenhuis gesteld werd, overleed 26 procent. Een tijdige diagnose halveert dus de sterftekans. Roest speculeert over de redenen hiervan: “Als in de ambulance al aan sepsis gedacht wordt, bijvoorbeeld omdat de huisarts dit bij de 112-melding vertelde of omdat het ambulancepersoneel er zelf aan dacht, dan krijgen de patiënten een adequatere behandeling. Ook op de spoedeisende hulp is meteen aandacht voor de ernstige toestand van de patiënt waardoor de zorg sneller op gang komt.” Volgens Roest kan de herkenning van sepsis in de ambulance naar 80% stijgen door het ambulancepersoneel te trainen in het herkennen van de ziekte.
Acute interne geneeskunde
Om de zorg voor patiënten met sepsis verder te verbeteren, lopen in het Maastricht UMC+ meerdere vervolgonderzoeken. Onderzoeksleider en internist acute geneeskunde Patricia Stassen: “We zijn mede-initiatiefnemer van een nationale studie die uitzoekt of de overlevingskans van patiënten met sepsis verbetert als al in de ambulance gestart wordt met behandeling met antibiotica. Ook werken we aan een geautomatiseerd beslismodel, dat waarschuwt zodra een patiënt aan een aantal sepsiscriteria voldoet.”
Nieuw vakgebied
Roest is de eerste Nederlandse promovendus binnen het nieuwe vakgebied acute interne geneeskunde. Stassen: “De acute geneeskunde zorgt voor de ziekste patiënten binnen de interne geneeskunde. Met onderzoek willen we zorg voor en veiligheid van deze patiënten verbeteren. Het onderzoek naar sepsis past helemaal in deze strategie.”
Lianne Roest promoveerde op 13 januari 2016 aan Universiteit Maastricht met haar proefschrift Emergency Care in Sepsis Patients.